Brussels Museums Charter voor inclusieve taal

Brussels Museums Charter voor inclusieve taal

 

Wat is inclusieve taal?

 

Inclusief of genderneutraal taalgebruik wil in de eerste plaats genderstereotypering verminderen, door meer aandacht te schenken aan hoe bepaalde beelden en woorden (onbewust) discriminerend of vooringenomen kunnen zijn en hoe zo’n formuleringen te vermijden. We streven dus naar een representatief, gendergelijk en niet-seksistisch taalgebruik.

De discussie over inclusief schrijven is al jaren een veelbesproken en omstreden thema bij onze Franstalige landgenoten. Het Frans heeft namelijk een grammaticaal gender en de mannelijke variant van woorden en adjectieven wordt er vaak gelijkgesteld aan neutraal taalgebruik. Deze zogezegde “neutraliteit” is echter historisch en politiek bepaald. Zo begon in de 17de eeuw een duidelijke vermannelijking van de Franse taal, bvb. door voorrang te geven aan het mannelijk geslacht in de regels van de overeenkomst (le masculin l’emporte sur le féminin) of het uitwissen van vrouwelijke formuleringen van bepaalde beroepen (bvb. poétesse). Brussels Museums is een drietalige organisatie. Dit charter richt zich daarom op zowel ons Frans, Nederlands als Engels taalgebruik, die elk hun eigen specificiteiten bezitten. Dit charter is geschreven in een maatschappelijke context die gendernormen in vraag stelt en gendergelijkheid verandert en, hopelijk, ook verbetert.

Taalkeuzes hebben een onmiskenbare invloed op onze dagelijkse voorstellingen: zij voeden stereotypen met betrekking tot het vrouwelijke. Dit charter is een poging om het evenwicht te herstellen in een taalsysteem dat voortdurend verandert. We beweren hier niet de waarheid in pacht te hebben. De aanbevelingen die we schrijven, zijn geen absolute wetten. Wel willen we via eenvoudige reflexen geïnternaliseerde regels duidelijk maken die vaak vrouwen en niet-binaire personen onzichtbaar maken door het mannelijke gelijk te stellen aan het universele. Dit is dan ook een document dat blijvend zal evolueren.

 

 

Waarom een inclusief taalcharter voor de museumsector?

 

Musea zitten vol met representaties. Hun neutraliteit wordt terecht steeds vaker in vraag gesteld. Wij geloven dat musea ruimten kunnen zijn van dialoog en gedeelde kennis die nodig zijn om te evolueren naar een meer egalitaire samenleving. Door de taal, de teksten en de beelden die ze gebruiken te onderzoeken, nemen musea actief deel aan de gesprekken die hun publiek bezielen en creëren ze ruimte voor stemmen die nog te vaak ondervertegenwoordigd zijn.

In 2020 lanceerde Brussels Museums het sensibiliseringstraject Open Museum rond diversiteit en inclusie. Dit project onderzoekt hoe musea safe(r) spaces kunnen worden waar iedereen zich welkom voelt, ongeacht gender, huidskleur, etniciteit, beperking, seksuele oriëntatie, religie, economische status, opleiding of leeftijd. Deze veelzijdige benadering gaat een kritische analyse van de fundamenten waarop musea zijn gebouwd niet uit de weg. De diversiteit die Brussel maakt tot de mooie stad die ze is, willen we in onze culturele instellingen terugvinden. Communicatie en taal maken deel uit van dat inclusieproces.

 

 

Wilt u uw eigen handvest voor inclusief taalgebruik opstellen? Neem deel aan onze inclusieve taal workshops (EN, FR, NL).